در حالی که فرضیههای جدید، پیچ ارشمیدس (که نوعی پمپ برای انتقال آب و به شکل پیچ بوده) را به سِناخِریب یا سنناشریب (۷۴۵ – ۶۸۱ پیش از میلاد)، پادشاه آشور نسبت میدهند، یافتههای باستانشناسی و شواهد تصویری تنها در دوره هلنی ۱پدیدار میشوند و نظرات متداول هم بر یونانی بودن اختراع مذکور تاکید دارد و احتمالاً مربوط به قرن سوم قبل از میلاد و توسط ارشمیدس میباشد. اگرچه آن مستندات شبیه یک پیچ است اما در معنای معمول کلمه یک پیچ نیست. پیچ بعدها توسط ریاضیدان یونانی آرشیتاس تارنتوم توصیف شد (۳۵۰-۴۲۸ قبل از میلاد). تا قرن اول قبل از میلاد، پیچهای چوبی عموما در مناطق مدیترانه ایی برای صنایعی نظیر روغن گیری و شراب سازی به کار میرفت. از پیچهای فلزی به عنوان وسیلهای برای بستن اتصالات به دلیل کمیاب بودن کمتر در اروپای قبل از قرن ۱۵ استفاده میشد. رایبنسکی۲ اشاره میکند که پیچهای چرخشی در قرون وسطی وجود داشتهاند، اگرچه احتمالا تا سال ۱۸۰۰ کاربرد گسترده ایی نداشتهاند. انواع اتصالات (از جمله میخ و خار، چفت و بست و زبانهها و….) با شکلهای متنوع خود، تا قبل از گسترش پیچهای چرخشی بیشتر در نجاری و آهنگری کاربرد داشتهاند تا در ماشین آلات صنعتی. همچنین پیش از اواسط قرن ۱۹، چفتهایی با خار و پرچ، در کشتی سازی به کار میرفتند. پیچ فلزی تا زمانی که ابزار ماشینی برای تولید انبوه تا پایان قرن ۱۸ گسترش نیافته بود، به عنوان بست کاربرد عمومی پیدا نکرده بود. این پیشرفت در دهه ۱۷۶۰ و ۱۷۷۰ توسط دو رویداد جداگانه که به سرعت با هم پیوند خوردند، شکوفا شد. اولین رویداد، تولید انبوه پیچهای چوب (به معنای پیچهای فلزی برای اتصال چوب) جهت امور تخصصی، تک منظوره و ماشینهای تولید با ظرفیت بالا و کم هزینه بود و دیگری تولید پیچ در مدلهای متنوع (با توجه به نیاز روزانه در ماشین آلات صنعتی) بود.
اولین اتفاق توسط برادران وایت (ژاب و ویلیام) در استافورد شایر بریتانیا رخ داد. که در ۱۷۶۰ دستگاهی را که امروزه ممکن است ما آن را به عنوان دستگاه تولید پیچ اولیه و ابتدایی بشناسیم، به ثبت رساندند. این دستگاه برای تبدیل پیچهای هرز به پیچهای مطلوب استفاده میشد و شیار آن توسط یک سوهان چرخنده، زمانی که محور اصلی ساکن بود بریده میشد. اما تا سال ۱۷۷۶ برادران وایت موفق به راهاندازی کارخانه پیچ چوب نشدند. تجارت آنها با شکست مواجه شد اما مالکان جدید به آن رونق بخشیدند و در سال ۱۷۸۰، آنها روزانه ۱۶۰۰۰ پیچ در روز تنها توسط ۳۰ کارگر، تولید میکردند. نوعی از تولید صنعتی با خروجی زیاد که امروزه به تولید مدرن شهرت دارد ولی در زمان خود یک انقلاب محسوب میشد. در سال ۱۷۷۷ ابزار ساز انگلیسی جسی رامزدرن در حال کار برای حل مشکل بریدن پیچ، اولین دستگاه تراشکاری پیچ را به صورت موفقیت آمیزی اختراع کرد. مهندس انگلیسی به نام هنری مادسلای (۱۸۳۱-۱۷۷۱) با توسعه دستگاه تراشکاری پیچ خود در بین سالهای (۱۸۰۰-۱۷۹۷) به شهرت رسید که شامل سه جزء اساسی پیچ سربی، بخش تنظیم برش و سیستم زنجیری چرخ دنده بود که همگی به نحوی مناسب برای ماشینهای صنعتی مورد استفاده قرار گرفتند. او توانست بین اختراع برادران وایت و رامزدرن نوعی یکپارچگی که برای تولید پیچ چوب به کار میرفتند بوجود آورد. این تصور که جیمز ناسمیث آنچه را که مادسلای اختراع کرده بود همگانی کرده است اشتباه است. اگرچه دستگاه تراشکاری وی به محبوبیت آن کمک کرده است.
پیچ امروزی
پیچی که امروز مورد استفاده قرار می گیرد سالیان بعد توسط آرشیتاس تارنتوم که یک ریاضی دان بوده است ساخته شده است. اولین کاربرد این وسیله در صنعت شراب سازی و روغن گیری بوده است. بدین گونه که در اوایل این اختراع این وسیله ها به صورت چوبی بوده اند و این وسیله در مناطق مدیترانه ای مورد استفاده قرار می گرفته است.
مدت زیادی از پیچ های چوبی می گذرد تا پیچ های فلزی راه خود را قبل از قرن پانزدهم در صنعت باز می کند. ابتدا در اروپا پیچ های فلزی مورد استفاده قرار گرفت. پیچ های چرخشی تا سال ۱۸۰۰ قبل از میلاد مورد استفاده قرار می گرفتند. اما کاربرد آن ها به صورت گسترده نبود. انواع اتصالات همچون میخ ، خار ، چفت ، بست و زبانه ها پیش از افزایش استفاده از پیچ های چرخشی کاربرد زیادی در نجاری و آهنگری داشت. همچنین در صنعت کشتی سازی از چفت هایی با خار و پرچ مورد استفاده قرار می گرفتند.
تاریخچه پیچ و مهره در ایران
بست ها و استفاده از آن ها در گذشته مورد استفاده بسیاری از ایرانیان باستان در کار های معماری و… قرار گرفته است. برای مثال در سازه های دوره ی هخامنشی بست های U شکل فلزی به جهت بالا بردن استحکام در قطعات سنگی استفاده شده است. در آن زمان برای جلوگیری از زنگ زدن و یا خوردگی فلز مابین محل برخورد سنگ و فلز از سرب استفاده می شده است. از سال 1320 تولید پیچ و مهره در ایران به طور رسمی شکل گرفت و از بنیان گذاران این صنعت می توان به ابوالفتاح اعتصامی اشاره کرد.
اولین بار در سال ۱۳۳۳ دستگاههای تولید پیچ و مهره توسط آقای سیروس ارجمند وارد ایران شد. در آن زمان پیچ و مهره به صورت پرسی و پرچ تولید میشد. کیفیت پیچ و مهره ای که الان در بازار موجود است در آن زمان وجود نداشت. قبل از تشکیل اتحادیهها ابتدا پیچ و مهره، یراق آلات و ابزار با هم به صورت صنف همگن فعالیت میکردند. تا اینکه در سال ۱۳۵۱ با تشکیل اتحادیه ابزار، پیچ و مهره هم زیر مجموعه اتحادیه ابزار قرار گرفت. در ابتدای انقلاب اسلامی مجموعه۳۰–۲۵ واحد صنفی وجود داشت. خوشبختانه در سال ۱۳۸۵ با تشکیل اتحادیه پیچ و مهره این رقم به ۳۰۰ واحد صنفی رسید. امروز نزدیک به ۸۰۰ واحد صنفی در تهران وجود دارد که تحت پوشش اتحادیه مذکور در توزیع این کالای حیاتی نقش بسزایی دارند.